به گزارش «نماینده»- محمدمهدی احمدی: مجلس یا پارلمان، محلی است که نمایندگان منتخب مردم در آن جمع شده و تصمیمات مهم کلان و کشوری را در آن می‌گیرند. پارلمان‌ها معمولاً از یک یا دو بخش تشکیل شده‌اند که به تک‌مجلسی یا دومجلسی معروف هستند. نظام تک‌مجلسی به‌طورکلی شامل یک مجلس نمایندگان است که نمایندگان مردم در آن حضور پیدا کرده و قوانین را تصویب می‌کنند که مثال عینی آن را می‌توان ایران دانست. البته در دنیا کشورهایی هم هستند که دو مجلس دارند که کارشان مکمل یکدیگر است.
نظام جمهوری اسلامی برای پیشبرد امورش 3 قوه دارد که مهم‌ترین قوه در این نظام، قوه مقننه یا همان مجلس است؛ اما چرا این قوه از دو قوه دیگر مهم‌تر است؟ امام خمینی (ره) در ابتدای تأسیس جمهوری اسلامی و اولین مجلسی که در جمهوری اسلامی شکل گرفت فرمودند: «مجلس در رأس همه امور است» این گفته بدین معناست که اگر مجلس در جمهوری اسلامی قوی و کارآمد باشد می‌تواند راهبر و پیشرو حرکت کشور باشد.
در قانون اساسی ایران بیش از یک‌سوم از اصول به مجلس اختصاص یافته است؛ یعنی حدود شصت اصل به ﻣﺴﺎئل ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻗﻮه ﻣﻘﻨﻨﻪ و وﻇﺎﯾﻒ آن پرداخته است که دیگر دلیل اهمیت این نهاد را می‌توان همین دانست. به‌طور خلاصه می‌توان گفت که مجلس پایگاه اساسی نظام و مردم و مایه حضور و مشارکت واقعی مردم در تصمیم‌گیری‌ها و مظهر اراده ملی است.
اکنون این پایگاه مردم‌نهاد در جمهوری اسلامی به ایستگاه یازدهم خود رسیده است ولی در محافل سیاسی و رسانه‌ای حرف و سخن از تشکیل یک مجلس کارآمد است. در گزارشی که می‌خوانید به دنبال این رفته‌ایم که بدانیم یک مجلس کارآمد چیست و چه ویژگی‌هایی دارد.
اهمیت مجلس شورای اسلامی در کلام امام خمینی (ره)
حضرت امام خمینی (ره) در باب اهمیت و جایگاه مجلس شورای اسلامی فرموده‌اند: «مجلس تنها مرجعی است که برای یک ملت است. مجلس قوه مجتمع یک ملت است و مجلس از همه مقاماتی که در یک کشور هست بالاتر است؛ بنابراین یک همچو مقامی را نشکنید و لو نمی‌توانید...»
همچنین امام در سخنان دیگری بیان می‌کنند اگر مجلس شورای اسلامی بر طبق موازین شکل بگیرد و نمایندگان آن افراد صالح و دلسوز مردم باشند چنین مجلسی منشأ اصلاح همه امور جامعه خواهد بود.
امام خمینی (ره) با اشاره به انتخاب درست و اصلح می‌فرمایند: «اگر خدای‌نخواسته بر اسلام یا کشور اسلامی از ناحیه عدم دخالت در سرنوشت جامعه لطمه و صدمه‌ای وارد شود، تمام ملت در پیشگاه خدای قهار توانا مسئول خواهیم بود و نسل‌های آینده که ممکن است از کناره‌گیری‌های کنونی مورد هزار گونه تجاوز واقع شوند ما را نبخشند. یکی از وظایف مهم شرعی و عقلی ما حفظ اسلام و مصالح کشور، حضور در حوزه‌های انتخابیه و رأی دادن به نمایندگان صالح و کاردان و مطلع بر اوضاع سیاسی جهان و سایر چیزهایی که کشور به آن‌ها احتیاج دارد می‌باشد، ...»
مجلسی کارآمد است که مردم به رأی خود ببالند
ایشان معتقدند یک مجلس کارآمد مجلسی است که وقتی مردم دیدند، بگویند چه کار خوبی کردیم که یک همچون اشخاص صحیحی را در مجلس بردیم و یک‌وقت خدای‌نخواسته طوری نباشد که مردم پشیمان بشوند از این رأیی که داده‌اند.
امام در سخنرانی دیگری صحبت از روی کار آمدن یک مجلس مردمی می‌کنند و می‌فرمایند: «یک همچو مجلسی می‌تواند خدمت بکند به این کشور و یک همچو مجلسی پشتیبانش همین مردم کوچه و بازار هستند.»
مجلس قاطع
حضرت امام (ره) درباره سر کار آمدن یک دولت و مجلس قاطع این‌چنین می‌گویند: «باید دولت قاطع باشد، باید مجلس قاطع باشد. اگر در مجلس اشخاصی هستند که این‌ها باز همان طبل را می‌زنند و همان حرف‌ها را می‌زنند، به این‌ها نباید گوش بدهند. باید مجلس، یک مجلسی باشد که با قاطعیت عمل کند.»
در بخش دیگر امام درباره مجلس کارآمد می‌فرمایند: «در مجلس‌های آتیه، مسائل، مسائل اسلامی باشد و روش، روش اخلاقی – اسلامی باشد من میل دارم که شما هم میل دارید که این مجلس طوری باشد که اگر قانونی را گذراند وقتی‌که در شورای نگهبان برود بی‌چون و چرا قبول کنند. شما می‌دانید که مردم اسلام را می‌خواهند، دیانت را می‌خواهند، رضای خدا را می‌خواهند.»
حضرت امام خمینی (ره) معتقد بودند مردم باید افرادی را انتخاب کنند که متعهد به اسلام بوده و شرقی و غربی نباشند و بر صراط مستقیم انسانیت و اسلامیت باشند.
نماینده بااخلاق، متعهد به اسلام و وفادار را انتخاب کنید
ایشان در جایی شاخصه‌های یک نماینده مجلس را این‌چنین بیان می‌کنند: «وکیل‌هایی که آراسته هستند به اخلاق خوب، متعهد هستند به اسلام، وفادار هستند به کشور خودشان، خدمتگزار هستند به شما و به کشور، آن اشخاص را انتخاب کنید.»
امام در سخنانی دیگر توصیه‌هایی به نمایندگان مجلس دارند و می‌فرمایند: «مجلس شورای اسلامی مجلس مشورت است، مجلسی است که باید متفکران، آقایان، مسائلی که مایحتاج ملت است و کشور است در میان بگذارند و با هم مشورت کنند. مباحثه کنند فقط آن چیزهایی که مربوط به ملت است و به اسلام. مجلس شورای اسلامی که شما آقایان وکیل هستید از طرف ملت برای خدمت در آن بنگاه، باید آنکه دلخواه ملت است در آنجا طرح بشود؛ و آنچه دلخواه اسلام است بحث و مشورت بشود؛ و به ترتیبی که مقرر است تصویب بشود و همه چیزش اسلامی باشد. اغراض شخصیه را باید همه ما کنار بگذاریم. فرضاً که من با شما خدای‌نخواسته، یک حساب و خرده دارم، این در مجلس نباید، در مجلسی که مجلس اسلامی است نباید این خرده‌حساب‌ها را آنجا به آن رسید. مجلس شورای اسلامی در یک محفظه سربسته نیست که اگر خدای‌نخواسته انحرافی در آن پیدا شد همان اجزای خود مجلس بفهمند، این سرباز است و رادیو و تلویزیون این را منتشر می‌کند، همه ایران می‌بینند و می‌شنوند و خارج از ایران هم تا آنجایی که موج این‌ها می‌رود، آن‌ها هم می‌شنوند و می‌فهمند که چه شده است. اگر بنا باشد که خدای‌نخواسته از اول صف‌آرایی بشود برای جنگ اعصاب و آن مجالسی که در زمان طاغوت بود، آن مجالس، باز محتوایش تکرار بشود، این مجلس اسلامی نیست و آقایان به وظیفه شرعی و الهی خودشان عمل نکرده‌اند.»
حضرت امام شاخصه دیگری از یک مجلس کارآمد و مقتدر را این‌گونه بیان می‌کنند: «مجلس باید اسلامی باشد. مجلس باید افکارش افکار اسلامی باشد تا ما بتوانیم چه بکنیم. من نمی‌توانم تحمل بکنم که این‌قدر ما جوان‌هایمان از بین بروند برای اینکه ما مسامحه داریم می‌کنیم. مسامحه‌ها از کار باید برود و باید حالا که مجلس تأسیس شد و مجلس رسمیت پیدا کرد، همه امور باید بر نظارت مجلس به روال خودش بگذرد و با جدیت و با قاطعیت و بدون مسامحه، هرکس خلاف کرد بخواهند او را و یا اگر خلافی واقعاً کرده، بدهند او را دست دادگاه‌ها و دادگاه‌ها محاکمه‌اش کنند.»
مجلس در رأس امور است
در سخنانی امام خمینی (ره) می‌فرمایند: «مجلس بالاترین مقام در این کشور است و اگر مجلس مصوبه‌ای را تصویب کرد و شورای نگهبان آن را تأیید، هیچ‌کس حق ندارد یک کلمه راجع به این بگوید که این شورای نگهبان کذا و این مجلس کذا، این فساد است و مفسد است و یک همچون آدمی، تحت تعقیب مفسد فی‌الارض باید قرار بگیرد؛ زیرا این مجلس ماحصل خون یک جمعیتی است که وفادار به اسلام بودند؛ و این مجلس عصاره زحمت‌های طاقت‌فرسای این ملت مسلمان بوده است؛ این مجلس فراهم آمده از «الله‌اکبر»های مردم است؛ اگر بنا باشد که این مجلس فراهم آمده از «الله‌اکبر» مردم قدمی برخلاف اسلام بگذارد، این مجلس مجلسی خواهد بود که برخلاف مسیر مسلمین عمل کرده. با تمام قدرت، بدون اینکه ملاحظه از احدی و از مقامی بشود، مجلس باید مسائل را طرح بکند؛ و رد و بدل و انتقاد صحیح، بدون جار و جنجال، بدون هیاهو، مسائل را بگویند. کسی که مخالف است مخالفت خودش را بدون هیاهو بگوید. آنکه موافق است موافقت خودش را بدون جار و جنجال بگوید؛ و بعد هم رأی بگیرند. وقتی رأی گرفتند، اگر اکثریت رأی داد و بعد هم برده شد پیش شورای نگهبان و آن‌ها هم صحیح دانستند این رأی را، مخالف اسلام ندانستند و مخالف قانون اساسی ندانستند، اگر بعدها بخواهند شیطنت بکنند، این شیطنت‌ها از مبادی غضب، از مبادی فاسد، بیرون می‌آید. باید سر تسلیم به مجلس، یعنی سر تسلیم به اسلام وقتی مخالف اسلام نیست، سر تسلیم به اسلام فرود آورد. روش‌های غیر اسلامی را، اگر هم در باطن - خدای‌نخواسته -دارند، نباید دیگر اظهار بکنند و نباید اذهان مردم را نسبت به مجلس مشوش کنند. این یک مسئله‌ای است اساسی و باید همه توجه داشته باشند. به مجرد اینکه یک مطلبی برخلاف رأی یک نفر است، نباید بگوید مجلس درست نیست. این خودش را اصلاح کند. این خودش درست نیست. نباید بگوید شورای نگهبان درست نیست. این خودش درست نیست. باید خودش را اصلاح بکند؛ و این گرفتاری هست برای ملت ما؛ و من امیدوارم که مجلس یک مجلس اسلامی، مجلس عبادت باشد؛ نه مجلسی که - خدای‌نخواسته - معصیت در آن واقع بشود و به دیگران اهانت کنند؛ به کسی بد بگویند. این‌ها خلاف اسلام است؛ و نباید بشود.»
ایشان معتقدند اگر مجلس یک مجلس اسلامی که با انتخابات صحیح انجام بگیرد و اشخاصی که انتخاب می‌شوند واقعاً منتخب ملت باشند، تمام کارهای کشور با دست مجلسی‌ها اصلاح می‌شود.
امام همچنین توصیه‌هایی به مردم درباره انتخاب درست می‌کنند و می‌فرمایند: «اگر انتخاب اصلح برای مسلمان هاست، «کی و از کجاست» مطرح نیست، از هر گروهی باشد، حزب باشد یا غیر حزب، نه حزب اسباب این می‌شود که غیر آن فاسد و نه صد درصد حزبی بودن باعث صلاح آن‌هاست؛ و انتخاب اصلح برای مسلمین یعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلام و حیثیت آن داشته باشد؛ و همه‌چیز را بفهمد، چون در مجلس، اسلام تنها کافی نیست، بلکه باید مسلمانی باشد که احتیاجات مملکت را بشناسد و سیاست را بفهمد و مطلع به مصالح و مفاسد کشور باشد و ممکن است به شما و گروه شما هم مربوط نباشد. اگر اصلح را انتخاب کردید، کاری اسلامی می‌کنید و این یک محکی است برای خودتان که تشخیص بدهید انتخاب برای اسلام است، یا برای صلاح خودتان.»
نماینده شجاع انتخاب کنید
یا ایشان در جایی می‌فرمایند: «کسانی را که انتخاب می‌کنید باید مسائل را تشخیص دهند، نه از افرادی باشند که اگر روس یا امریکا یا قدرت دیگری تشری زد بترسند، بلکه باید بایستند و مقابله کنند.»
امام خمینی (ره) آدم خوب بودن را تنها ملاک انتخاب نمی‌دانند و معتقد هستند: «مردم باید خودشان تشخیص بدهند که این فرد آدم صحیحی است تا اینکه بتوانند به آن رأی بدهند. فقط به مجرد اینکه این آدم یک آدم خوبی است یا نماز اول وقت و یا نماز شب میخواند نباشد این ملاک برای مجلس کفایت نمیکند بلکه مجلس اشخاص سیاسی و اقتصادی سیاستمدار و مطلع بر اوضاع جهان لازم دارد.»
ایشان در سخنانی تأکید می‌کنند: «توجه داشته باشند رئیس‌جمهور و وکلای مجلس از طبقهای باشند؛ که محرومیت و مظلومیت مستضعفان و محرومان جامعه را لمس نموده و در فکر رفاه آنان باشند، نه از سرمایه‌داران و زمین‌خواران و صدرنشینان مرفه و غرق در لذات و شهوات که تلخی محرومیت و رنج گرسنگان و پابرهنگان را نمیتوانند بفهمند.»
امام همچنین می‌فرمایند: «باید به اشخاصی که احتمال انحراف در آنان می‌رود رأی ندهند- چه احتمال انحراف عقیدتی، اعمالی و یا اخلاقی- که به چنین اشخاص اعتماد نمیشود کرد و رأی به آنان موجب مسئولیت خواهد بود. تحت تأثیر تبلیغات واقع نشوند و خودشان با موازین اسلامی، اشخاص صحیح را انتخاب کنند.»
ایشان همچنین با صراحت به نمایندگان مجلس می‌گویند: «باید گفت مجموعه خواستهها و انتظارات اسلامی مردم از مجلس، رفع گرفتاری‌ها و محرومیت‌ها و دگرگونی در نظام پر پیچ‌وخم اداری کشور، از انتظارات به حقی است که باید آن‌ها را جدی گرفت و نمایندگان محترم مجلس قبل از پرداختن به لوایح و تبصره ها و مواد غیرضروری به فکر مسائل اصلی و کلیدی کشور باشند و بر اساس اسلام عزیز در کمیسیون‌ها با طرح قوانین و لوایح به سمتی حرکت کنند که مشکلات اساسی کشور مرتفع و سیاست‌های زیر بنایی کشور در امور فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی در راستای کمک به محرومین و رفع استضعاف، مدون و به مورد اجرا درآید.»
امام خمینی (ره) بارها تأکید داشتند مجلس در رأس امور است و دراین‌باره می‌فرمایند: «مجلس خوب همه‌چیز را خوب می‌کند و مجلس بد همه‌چیز را بد می‌کند؛ و لهذا آن‌هایی که قبلاً در این کشور حکومت داشتند سعی‌شان این بود که مجلس را نگه‌دارند.»
نظر شما